نوار نقاله یا تسمه نقاله به فارسی از ترکیب دو واژه انگلیسی (Conveyor Belt) به صفحات متحرکی از جنس لاستیک وفلز گفته می شود که به وسیله یک موتور و جعبه دنده به حرکت در می آید.
نوار نقاله در ایران چگونه تعریف می شود؟
غالبا در ایران واژگان نوار نقاله را به سیستم حرکتی تسمه نقاله از پایه نسبت می‌دهند که از موتور گیربکس، غلطک (درام ابتدایی و انتهایی) تشکیل شده است که سیستم کامل یک نقاله را تشکیل می دهند و به نواری که مواد حمل شونده روی آن قرار می‌گیرند تسمه نقاله گفته می‌شود.
امروزه بهره‌گیری از سیستم نوار نقاله تسمه نقاله کاملاً اجتناب ناپذیر و اساس هر صنعتی محسوب می‌شود و صنایع گوناگون بسته به نیازهای خود از انواع نقاله بهره می‌برند.
به نوار نقاله ها معمولا کانوایر هم گفته می شود.
مزایای نوار نقاله
نوار نقاله قسمت مهمی از تجهیزات یک سیستم انتقال است که برای جا به جایی مواد، قطعات و… از نقطه ای به نقطه دیگر استفاده می شود.
به طور کلی استفاده از کانوایر ها می تواند سبب صرفه جویی در وقت و کار شود.
به این صورت که حجم زیادی از انتقالات با سرعت بیشتری طی یک فرآیند، در زمان و فضای کم تری انجام می پذیرد.
تقریبا تمام انسان‌ها برای یکبار هم که شده یک سیستم نوار نقاله (تسمه نقاله) را از نزدیک مشاهده کرده اند. یا اگر هم از نزدیک مشاهده نکردند دست کم در فیلم‌های سینمایی و تلویزیونی دیده‌اند. در واقع هنگامی که شما برای خرید به فروشگاه یا سوپر مارکتی بزرگ مراجعه می کنید،اقلام خریداری شده را روی تسمه نقاله قرار می دهید تا به دست متصدی صندوق برسد .قاعدتا این نمونه بارزترین کاربرد نوار نقاله در زندگی روز مره هر فردی ست که می تواند به اهمیت تسمه نقاله پی ببرید یعنی تسریع در انتقال و جابه جایی اجسام و محصولات و بسته ها از مکانی به مکانی دیگر.
با توجه به نحوه کاربرد ،طول مسیر جابه جایی ،وزن کالا و محصول انواع نوار نقاله متفاوت است .به عنوان مثال نوار نقاله ای که در یک شرکت الکترونیکی برای جابه جایی آی سی وخازن و .. استفاده می شود با نوار نقاله استفاده شده در کارخانه های لوازم خانگی ،استخراج سنگ و معادن بسیار متفاوت است از موارد استفاده از نوار نقاله می توان به صنایع پتروشیمی ،فولاد، سیمان،خودروسازی و صنایع دارویی و غذایی اشاره کرد
نوار نقاله ها نقش به سزایی در این جا به جایی های مهم دارند و مخصوصا انتقال مواد حجیم یا توده ای را سهولت می بخشند.
این عمل انتقال می تواند هم به 2 صورت زیر انجام شود:
- افقی و مستقیم
- شیب دار و در ارتفاع
سیستم نوار نقاله وسیله ای مکانیکی سریع و کارآمد برای انتقال خودکار بارها، کالاها، محصولات و مواد در یک کارخانه است. این سیستم انتقال خطاهای انسانی، خطرات محل کار، هزینه های نیروی کار و سایر خطرات را کاهش می دهد.
سیستمهای نوار نقاله برای جابجایی بارهای حجیم یا سنگین از یک نقطه به نقطه دیگر مفید هستند. یک سیستم نوار نقاله ممکن است از تسمه نقاله، چرخ ها، رولیک ها یا زنجیر (پلاستیکی یا استیل یا فولادی) برای حمل و نقل محصولات استفاده کند.
انواع نقاله
تسمه‌های نقاله (نوار نقاله) انواع گوناگونی دارند که برخی از آن‌ها عبارتند از:
- تسمه‌های نقاله EP یا منجید دار (TEXTER)
- تسمه‌های نقاله سیم دار ( SIDERFLEX یا ST)
- تسمه‌های نقاله الواتوری (ELETEX)
- تسمه‌های نقاله باکت دار (FLEXOBORD)
- تسمه‌های نقاله آرامیدی (ARABELT)
- تسمه‌های نقاله لوله ای (PIPEX)
- تسمه‌های نقاله شورون (آجدار یا SPINATEX)
- تسمه‌های نقاله یک لایه (TEXBIND)
تسمه‌های نقاله منجید دار پرکاربردترین تسمه‌های نقاله هستند که از یک یا چند لایه منجید یا کرکس تشکیل شده‌اند. تسمه‌های نقاله استیل کرد با ازدیاد طول بسیار کم و مقاومت کششی بالا برای خطوط نقاله طویل، جایگزین مناسبی برای تسمه‌های EP می‌باشد.